ในการออกแบบและติดตั้งระบบไฟฟ้ามีมาตฐานควบคุมอยู่
แรกเริ่มในแต่ละประเทศมีมาตฐานของตนเอง
ต่อมามีความพยายามทำให้ระบบไฟฟ้ามีความเหมือนกันในระดับสากล
จึงมีตราสัญลักษณ์มากมาย หากผู้ใช้
ไฟฟ้าทราบความหมายก็จะช่วยให้เลือกใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าได้เหมาะสมหรือคุณภาพที่ต้องการตรามาตรฐานมีหลายรูปแบบ
เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจ
ง่ายขึ้น ซึ่งแบ่ง 2 หมวดใหญ่ ได้แก่
1. มาตรฐานของตรา
มาตรฐานของตรา คือ
การกำกับว่าตราสัญลักษณ์ที่ปรากฏได้รับการยอมรับจากมาตรฐานระดับใด
แบ่งออกเป็น3 กลุ่มย่อย ได้แก่ มาตรฐานสากล
มาตรฐานประจำชาติและมาตรฐานของแต่ละหน่วยงาน
โดยมีการอธิบายรายละเอียดดังต่อไปนี้
มาตรฐานสากล
มาตรฐานสากลเกี่ยวกับไฟฟ้าที่พบได้บ่อย คือ IEC
(International Electrotechnical Commission)
เป็นมาตรฐานด้านไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ที่องค์การระหว่างประเทศร่างขึ้น
ในปัจจุบันมีประเทศสมาชิกเกือบทั่วโลกรวมถึงประเทศไทยด้วย
ข้อดีของการมีมาตรฐานร่วมกันทั่วโลกคือ
ทำให้การออกแบบการผลิต
การใช้งานอุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เป็นไปในทิศทางเดียวกัน
ซึ่งจะช่วยอำนวยความสะดวกในทางการค้าและขจัดการกีดกันทางการค้า
มาตรฐานประจำชาติ
ประเทศอุตสาหกรรมที่สำคัญในโลก
ต่างมีมาตรฐานของตนเองมานานแล้ว
โดยมาตรฐานประจำชาติของแต่ละประเทศต่างร่างขึ้นภายในประเทศของตนเอง
ในประเทศไทยใช้ มอก. (มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมหรือ
TIS) และ วสท. (มาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้าหรือ EIT)
ปัจจุบันมีการปรับปรุงมาตรฐานประจำชาติให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล
บางประเทศได้ยกเลิกมาตรฐานประจำชาติและเปลี่ยนมาใช้มาตรฐานสากล
เพียงอย่างเดียว
มาตรฐานของแต่ละหน่วยงาน
เป็นการนำเอามาตรฐานสากลหรือมาตรฐานประจำชาติต่างๆ
เอามาประยุกต์ใช้ให้เหมาะสมกับแต่ละหน่วยงานนั้นๆ
2. มาตรฐานอุปกรณ์และการติดตั้ง
ตรามาตรฐานไฟฟ้ามีหลายแบบ
แต่เพื่อให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจ จึงขอแบ่งออกเป็น 2
ประเภท ได้แก่ มาตรฐานอุปกรณ์ไฟฟ้า
และมาตรฐานการติดตั้งระบบและอุปกรณ์ไฟฟ้า
มาตรฐานอุปกรณ์ไฟฟ้า
อุปกรณ์ไฟฟ้าส่วนมากใช้ IEC เป็นมาตรฐาน เช่น Circuit
Breaker ไฟฟ้าแรงสูงอ้างอิงมาตรฐาน “IEC-60694 :
Common Specifications for High-Voltage Switchgear
and Controlgear Standards Applies.” เป็นต้น
การออกแบบระบบไฟฟ้าและข้อกำหนดอุปกรณ์ไฟฟ้าในประเทศไทยส่วนมากอ้างอิงจาก
มอก. และ IEC เป็นหลัก
อาจมีการนำมาตรฐานอื่นมาประกอบในบางครั้ง
มาตรฐานการติดตั้งระบบและอุปกรณ์ไฟฟ้า
มาตรฐานการติดตั้งระบบและอุปกรณ์ไฟฟ้ามีความแตกต่างกันตามแต่ละประเทศ
แบ่งออกเป็น มาตรฐานต่างประเทศ
มาตรฐานสากลและมาตรฐานสำหรับประเทศไทย
- มาตรฐานต่างประเทศ
มาตรฐานที่ต่างประเทศนิยมใช้ในประเทศไทย คือ NEC
(National Electrical Code)
ซึ่งเป็นมาตรฐานการออกแบบและติดตั้งระบบและอุปกรณ์ไฟฟ้าของสหรัฐอเมริกา
มีการปรับปรุงมาตรฐานทุก 3 ปี
- มาตรฐานสากล
มาตรฐาน IEC
ถูกนำมาเป็นมาตรฐานการออกแบบและติดตั้งระบบและอุปกรณ์ไฟฟ้าในหลายประเทศเพื่อปรับรูปแบบระบบไฟฟ้าในประเทศของตนเองให้เป็นสากล
- มาตรฐานสำหรับประเทศไทย
มาตรฐานการติดตั้งไฟฟ้าของประเทศไทยมีการเรียบเรียงจาก
NEC และพยายามนำมาตรฐานของ IEC มาใช้
โดยเฉพาะส่วนที่เกี่ยวกับอุปกรณ์ไฟฟ้า
CEE
เป็นข้อกำหนดนานาชาติ ซึ่งจะใช้ทั่วๆ
ไปในกรณีที่จะเป็นข้อกำหนดของอุปกรณ์ติดตั้ง
CENELEC เป็นกลุ่มกรรมการของทวีปยุโรป
ที่ประสานงานกันในมาตรฐานของอุปกรณ์ไฟฟ้า
EN มาตรฐานของทวีปยุโรปที่เป็นบรรทัดฐานของมาตรฐานอื่นๆ
VDE มาตรฐานที่นิยมใช้กันในประเทศอนๆ
กำหนดโดยองค์การกลุ่มวิศวกรไฟฟ้าของประเทศเยอรมนี
IEC International Electro technical Commission:
มาตรฐานนานาชาติ
NEC National Electric Code:
เป็นมาตรฐานที่ใช้ในการออกแบบระบบไฟฟ้าของประเทศสหรัฐอเมริกา
NEMA มาตรฐานอุตสาหกรรมของโรงงานผู้ผลิต
อุปกรณ์ไฟฟ้าของประเทศสหรัฐอเมริกา
UL Underwriters Laboratories, Inc :
องค์การที่ทำการทดสอบและรับประกันความปลอดภัยของ
ประเทศสหรัฐอเมริกา มาตรฐานที่นิยมใช้กันในประเทศไทย
EIT
มาตรฐานในการติดตั้งระบบไฟฟ้าของวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย
(วสท.)
EGAT การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.)
MEA การไฟฟ้านครหลวง (กฟน.)
PEA การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (PEA)
TISI มาตรฐานอุตสาหกรรมของประเทศไทย (มอก.)
แนวโน้มของมาตรฐานเกี่ยวกับไฟฟ้าในแต่ละประเทศเป็นไปในทิศทางเดียวกันมากขึ้น
เมื่อระบบสอดคล้องกัน
ทั่วโลก
ผู้ใช้ไฟฟ้าจะเกิดความสับสนในการติดตั้งระบบไฟฟ้าหรือใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าน้อยลง
และการดำเนินงานด้าน
ระบบไฟฟ้าข้ามชาติก็เป็นไปได้สะดวกขึ้น
|
